Biblioteka Uniwersytecka
W ostatnim dziesięcioleciu zaszły bardzo duże zmiany w systemie biblioteczno-informacyjnym Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, którego podstawą jest Biblioteka Uniwersytecka. Czterdziestolecie obchodziliśmy jako Biblioteka Główna w budynku przy ul. Leśnej 16, gdzie mieściła się m.in. administracja, wypożyczalnia, magazyn książek, oddziały opracowania i gromadzenia zbiorów, informacji naukowej i zbiorów specjalnych, a na strukturę wspomnianego systemu składała się sieć czytelń działających w budynkach poszczególnych wydziałów. Natomiast w kolejną dekadę wchodzimy w nowym gmachu Biblioteki mieszczącym się na kampusie przy ul. Świętokrzyskiej 21e, gdzie przenieśliśmy księgozbiory prawie wszystkich czytelń (z wyjątkiem nadal funkcjonującej Czytelni Pedagogicznej) i umieściliśmy wszystkie oddziały udostępniające, opracowujące i gromadzące zbiory. Przeprowadzka była jedną z najbardziej skomplikowanych, czaso- i pracochłonnych inicjatyw z jaką musiał zmierzyć się zespół pracowników bibliotecznych od momentu powstania Biblioteki w 1969 roku. W ciągu kilkunastu miesięcy roku akademickiego 2012/2013 udało nam się przygotować i wdrożyć w życie plan sprawnego przeniesienia i scalenia ponad półmilionowego księgozbioru.
Wraz z oddaniem w 2013 roku do użytku nowego budynku, którego budowa i wyposażenie sfinansowane zostało ze środków Unii Europejskiej w ramach projektu Rozwój Polski Wschodniej, zaoferowaliśmy społeczności akademickiej nową jakość: dostęp do zbiorów (zarówno książek jak i czasopism) w formule wolnego dostępu do półek. Na dwóch piętrach Biblioteki użytkownicy mają dostęp do ponad 50 000 woluminów książek, a także kilkuset tytułów czasopism i wydawnictw ciągłych. Księgozbiór jest stale aktualizowany, tak aby użytkownicy mieli „pod ręką” najnowsze zasoby. Nowa biblioteka to także nowoczesne urządzenia: sprzęt do samodzielnych wypożyczeń, całodobowa wrzutnia umożliwiająca zwrot materiałów bibliotecznych o dowolnej porze oraz dostępne w wielu miejscach stanowiska komputerowe, na których użytkownicy mogą skorzystać z Internetu, zamówić książkę czy pracować w pakiecie biurowym.
Zbiory w wolnym dostępie są oznaczone i zabezpieczone antenami RFID, uporządkowane wg klasyfikacji opartej na Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej, a także oklejone kolorowymi paskami. Wszystko po to, aby ułatwić czytelnikom i bibliotekarzom codzienną pracę z księgozbiorem. Użytkownicy mają nielimitowany dostęp do materiałów bibliotecznych zgromadzonych w wolnym dostępie i mogą z niego korzystać w wygodnym, wybranym przez siebie miejscu Biblioteki. Część zbiorów z tego księgozbioru przeznaczona jest do wypożyczenia, którą to czynność można wykonać samodzielnie przy użyciu stanowiska do samodzielnych wypożyczeń, bądź korzystając z pomocy dyżurującego bibliotekarza.
W nowym gmachu kontynuuje działalność Galeria Uniwersytecka. W ostatnich latach gościła prace wybitnych artystów, jak na przykład Wincenty Kućma, Leszek Mądzik, Marian Czapla czy Adam Myjak. Jest również miejscem gdzie eksponowano prace doktorantów studiów w dyscyplinie sztuki piękne z UJK. W budynku Biblioteki prezentowane są wystawy tworzone przez różne ośrodki w Polsce, a także okazjonalne wystawy naszych zbiorów towarzyszące różnym konferencjom i wydarzeniom, które mają miejsce w Bibliotece. W naszej Książnicy odbywają się wykłady i prelekcje, a także pokazy mody, koncerty kameralne czy warsztaty ze sztuki dawnego drzeworytu. Od 2015 roku coroczną tradycją stały się organizowane w czerwcu Spotkania Świętojańskie, podczas których popularyzujemy postać i dorobek patrona Uniwersytetu.
W budynku Biblioteki od 2014 roku zorganizowana jest stała wystawa „Z kart historii Uczelni. Od Wyższej Szkoły Nauczycielskiej do Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach”. Wystawa powstała z inicjatywy JM Rektora UJK prof. Jacka Semaniaka, jako zalążek przyszłego muzeum uniwersyteckiego.
Ostatnie lata to czas wytężonej pracy bibliotecznej: kontynuujemy współkatalogowanie – jako jedna kilkudziesięciu bibliotek – w ramach Narodowego Uniwersalnego Katalogu Centralnego (NUKAT) codziennie wzbogacając katalog centralny o nowe rekordy i pozyskując rekordy już wprowadzone. Włączyliśmy się w sporządzanie rekordów analitycznych. Kupujemy nowości wydawnicze oraz – w miarę możliwości – uzupełniamy zbiory o starsze pozycje. Każdego roku przybywa w Bibliotece od 8 000 do 15 000 wydawnictw zwartych i około 800 roczników wydawnictw ciągłych. Prenumerujemy prawie 600 tytułów czasopism. Na materiały biblioteczne w wersji drukowanej – nadal najchętniej wykorzystywanej przez użytkowników – przeznaczamy z naszego budżetu około 300 000 zł. Kupujemy też źródła informacji w wersji elektronicznej: zarówno książki jak i czasopisma, bazy danych czy bibliografie. Organizujemy dostępy testowe do e-źródeł.
Od kilku lat Biblioteka otrzymuje wsparcie finansowe dla zaproponowanych zadań z budżetu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach środków na działalność upowszechniającą naukę (DUN). Dzięki otrzymanemu wsparciu w wysokości ponad 210 000 złotych powstały Kolekcja Nordycka (księgozbiór poświęcony krajom skandynawskim) oraz Gabinet Świętokrzyski (zbiory tradycyjne i cyfrowe dotyczące Biblioteki Klasztoru Benedyktynów na Świętym Krzyżu). Z dofinansowania ze środków DUN w wysokości 662 830 złotych zdigitalizowaliśmy i udostępniliśmy w naszej Bibliotece Cyfrowej wiele cennych zbiorów, w tym unikalną kolekcję materiałów z archiwum domowego Emila Zegadłowicza, zbiory XIX-wieczne, a także wydawnictwa z drugiego obiegu.
Od 2011 roku Biblioteka rozpoczęła rejestrowanie dorobku naukowego, publicystycznego i literackiego pracowników UJK w specjalistycznej bazie bibliograficznej Expertus. Rekordy uzupełniane są o informacje związane z analizą bibliometryczną. Od 2018 roku jesteśmy odpowiedzialni za prowadzenie Repozytorium UJK.
Biblioteka jest wydawcą okolicznościowych albumów, katalogów i folderów, towarzyszących organizowanym przez nas wystawom, a także (od 2013 roku) Rocznika Biblioteki Uniwersyteckiej.
Pracownicy Biblioteki realizują również zadania dydaktyczne, przede wszystkim poprzez przeprowadzanie zajęć z przysposobienia bibliotecznego dla studentów pierwszych lat, ale także przez prezentowanie funkcjonalności gmachu Biblioteki licznym wycieczkom zarówno z regionu świętokrzyskiego, jak i gościom zagranicznym. W salach konferencyjnej i seminaryjnej odbywają się zajęcia z różnych przedmiotów prowadzone przez pracowników naukowych UJK.
Wsparciem dla pracowników naukowych i studentów Filii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Piotrkowie Trybunalskim jest Biblioteka Filii, będąca częścią struktury Biblioteki Uniwersyteckiej. Realizuje ona prace związane zarówno z podstawowymi zadaniami bibliotecznymi takimi jak gromadzenie, opracowanie i udostępnianie zbiorów jak i aktywnie włącza się w inne prace, takie jak na przykład rejestracja dorobku pracowników czy szkolenia biblioteczne dla użytkowników.
Każdego roku przybywa do zbiorów Biblioteki Filii około 1 000 woluminów książek i około 200 woluminów czasopism.
Bibliotekarze, zarówno z Biblioteki kieleckiej jak i piotrkowskiej, publikują artykuły naukowe i popularnonaukowe związane ze swoimi zainteresowaniami badawczymi, a także biorą udział w konferencjach. Uczestniczą również w szkoleniach i warsztatach doskonaląc swój warsztat pracy.
Po dodatkowe, szczegółowe informacje dotyczące całego spektrum działań bibliotecznych zapraszamy do sprawozdań Biblioteki publikowanych corocznie na stronie domowej www.buk.ujk.edu.pl, a po bieżące informacje na profil Biblioteki Uniwersyteckiej w mediach społecznościowych https://pl-pl.facebook.com/biblioteka.uniwersytecka.kielce.